De meeste pedalen werken met een ketting die over een (tand)wiel loopt. Wieltjes zonder tanden kunnen wat stiller zijn dan echte tandwielen. De ketting zelf is vaak vrij dun. Toch breekt een pedaal daar bijna nooit. Dubbele kettingen zorgen er vooral voor dat een pedaal wat stabieler loopt en aanvoelt. Kijk altijd even of de ketting probleemloos over zijn tandjes glijdt. Bij dikke kettingen, die je eigenlijk alleen op goedkope pedalen ziet, gaat dat vaak minder soepel dan bij dunne.
Met een stang of een riempje
Andere pedalen hebben een soort stang in plaats van een ketting. De goedkoopste pedalen werken vaak met een riempje, maar zo’n soepele en superstille verbinding kom je ook op dure exemplaren wel tegen. Het riempje (strap, leertje of trekband) is dan wel van betere kwaliteit.
Actie
Het ene type pedaal speelt lichter dan het andere, ook als de veerspanning steeds hetzelfde is. Dat gevoel, de actie, heeft met allerlei dingen te maken. Een van die dingen is het model van het wieltje of de ‘hefboom’ waar de ketting of het riempje overheen loopt. De meeste pedalen met een riempje hebben een vrij grote hefboom, en dat geeft een lichte actie. Een rond (tand)wiel, waarbij de zeskantige as precies door het midden van het wiel loopt, geeft een gelijkmatige, iets zwaardere actie.
Excentrisch
Tussen die twee uitersten heb je nog pedalen waarbij de zeskantige as níet door het midden van het wiel loopt (een excentrisch tandwiel, in vaktermen). De actie van zo’n pedaal zit zo’n beetje tussen die van de andere types in.
Minder kracht, langere weg
Bij pedalen met een lichtere actie moet je het voetblad iets verder intrappen om de klopper tegen het vel te krijgen: je hoeft minder kracht te zetten, maar daarvoor moet je voet wel een iets langere weg afleggen. Dat speelt dus heel anders.
Persoonlijk
Welke actie je prettig vindt, is heel persoonlijk. Alle types pedalen worden zowel door lichte als door heavy drummers gebruikt, en sommige drummers gebruiken zelfs verschillende pedalen voor verschillende stijlen muziek. Bijvoorbeeld eentje met een lichte actie voor als ze met de hiel omhoog spelen en hun voorvoet ergens midden op het pedaal zetten, en eentje met een zwaardere actie als ze met de hiel naar beneden spelen, met de voorvoet helemaal naar voren op het voetblad – of andersom…
Verstelbare actie
Er zijn ook pedalen waarbij de actie verstelbaar is, bijvoorbeeld door het hele voetblad naar je toe (lichtere actie) of juist richting bassdrum (zwaardere actie) te verschuiven, of door speciale inzetjes tussen ketting en tandwiel te plaatsen. Als je de actie verandert, voel je dat niet alleen, je hoort het ook: een zwaardere actie geeft een zwaardere dreun. Spelen met de instelmogelijkheden van zo’n pedaal kan je veel vertellen over welk soort actie je prettig vindt, en dus welk soort pedaal je zoekt – en dat hoeft dan geen verstelbare te zijn.
Veerspanning en actie
Als een pedaal een ‘te’ lichte actie heeft, kan je toch ook gewoon de veerspanning verhogen? Ja en nee. Ja, omdat het pedaal dan inderdaad zwaarder gaat spelen. En nee, omdat een hogere veerspanning toch anders voelt dan een ‘zwaardere’ actie met dezelfde veerspanning. De veerspanning heeft bijvoorbeeld ook invloed op hoe snel de klopper terugkomt, en de actie niet. Zo bepaalt de actie ook hoe ver je het voetblad moet intrappen, en de veerspanning heeft daar geen invloed op.
Extra massa
Sommige pedalen hebben een apart gewichtje dat je aan de klopperstang bevestigt, of gewichtjes die je voor aan het voetblad vastmaakt. Die extra massa zorgt voor een extra zware dreun, maar verandert ook het ‘gevoel’ van het pedaal. Een zwaardere klopper heeft hetzelfde effect, natuurlijk. Tip: zet je een zwaardere of een lichtere klopper op je pedaal, dan moet je het pedaal vaak ook anders afstellen.
MEER WETEN?
Meer weten over drums, bekkens, stokken, vellen, stemmen en dempen? Lees dan Tipboek Drums!
TIPCODES
Elk Tipboek dat in of na 2001 verscheen bevat 20 of meer Tipcodes. Deze unieke codes geven op www.tipbook.com toegang tot korte filmpjes en audiotracks waarmee je ook kan horen waar je in de Tipboeken over leest. En voorbeeld vind je op de website!
TIPBOEK DRUMS - INHOUD
De eerste vier hoofdstukken van Tipboek Drums zijn vooral voor beginners bedoeld. In de hoofdstukken 5 t/m 8 wordt op alle onderdelen van het drumstel veel dieper ingegaan. Hoofdstukken 9 en 10 gaan over stemmen, dempen en onderhoud, en de laatste hoofdstukken bieden korte achtergrondinformatie over familie, geschiedenis, bouw en merknamen.
HOOFDSTUK 1. EEN DRUMMER
Van heavy metal tot jazz, van popband tot harmonieorkest: als drummer kan je in talloze muziekstijlen en groepen aan de slag.
HOOFDSTUK 2. IN VOGELVLUCHT
Een korte kennismaking met de belangrijkste onderdelen van het drumstel, van trommels tot pedalen.
HOOFDSTUK 3. LEREN SPELEN
Leren drummen: makkelijk of moeilijk? Heb je drumlessen nodig? De antwoorden vind je hier, net als tips over noten lezen en (stil) oefenen.
HOOFDSTUK 4. DRUMSTEL KOPEN?
Waarom het ene drumstel zoveel duurder is dan het andere, waar je voor betaalt, nieuw of tweedehands kopen, en andere kooptips vooraf.
HOOFDSTUK 5. GOEDE TROMMELS
Waar let je op als je een drumstel uitkiest, en waarom klinkt de ene set duidelijk anders dan de andere? Een hoofdstuk over keteldiktes en andere maatjes, over houtsoorten, draagranden, spanbokjes, spanranden en alle andere onderdelen van je trommels.
HOOFDSTUK 6. GOEDE HARDWARE
Alles wat je weten moet bij de aanschaf van standaards, pedalen, krukken en andere hardware.
HOOFDSTUK 7. VELLEN EN STOKKEN
Een hoofdstuk over dikke, dunne, gedempte en ongedempte vellen, over stokken in alle soorten en maten, en over brushes en multirods.
HOOFDSTUK 8. GOEDE BEKKENS
De verschillende soorten bekkens op een rij, met koopadviezen, test- en luistertips.
HOOFDSTUK 9. STEMMEN EN DEMPEN
Een complete handleiding voor het stemmen en dempen van je trommels. Hoe – maar ook waarom.
HOOFDSTUK 10. OPSTELLEN EN SLEUTELEN
Hoe je alles opstelt zodat je er zo makkelijk mogelijk bij kan en alles zo lang mogelijk meegaat. Inclusief onderhoudstips en tips voor onderweg.
HOOFDSTUK 11. TERUG IN DE TIJD
De geschiedenis van het drumstel: een paar duizend jaar in een paar honderd woorden.
HOOFDSTUK 12. DE FAMILIE
Een kennismaking met de belangrijkste familieleden van het drumstel.
HOOFDSTUK 13. DE FABRIEK IN
Hoe drums, bekkens, stokken en vellen gemaakt worden, in ’t kort.
HOOFDSTUK 14. DE MERKEN
De belangrijkste merken drums en bekkens op een rij.
HOOFDSTUK 15. VIER SET-UPS
Vier voorbeelden van set-ups, van klein tot groot.
DRUMMERSWOORDENBOEK EN INDEX
Wat is een draagrand, en wat is een resonansvel? Een woordenboek voor drummers. Is meteen de index, zodat je alles makkelijk terug kan vinden.
MEER WETEN?
Over tijdschriften, boeken en websites waar meer over drums te lezen is.
BIJ DE HAND
Ruimte om alle gegevens van je spullen te noteren.